جلیل ضیاءپور در سال 1299 در بندر انزلی متولد شد. در 1317 به تهران آمد و وارد مدرسه صنایع مستظرفه شد. در سن 21 سالگی وارد دانشكده هنرهاي زيبا شد (1320) و چهار سال بعد با کمک هزینه تحصیلی به فرانسه رفت و در دانشگاه‌های خصوصی این کشور به تحصیل مشغول شد. در سال 1327 به تهران بازگشت و یک‌سال بعد انجمن ادبی و فرهنگی خروس جنگی را با همکاری غلامحسین غریب و حسن شیروانی راه‌اندازی کرد. به سال 1331 به استخدام اداره کل هنرهای زیبا کشورر درآمد و تا سال 1357 در سمت‌های مختلف دولتی مشغول به کار بود.

ضیاءپور بیش از آنکه در زمینه نقاشی‌کردن فعال باشد، در راستای پیشبرد هنر مدرن ایران تلاش کرد، بنابراین فعالیت‌های نمایشگاهی زیادی از او ثبت نشده است. یکی از نخستین نمایشگاه‌هایی که آثار جلیل ضیاءپور در آن شرکت یافت نمایشگاه هنرهای زیبا ایران به کوشش انجمن فرهنگی ایران و شوروی در سال 1325 است. نخستین کارنمای انفرادی ضیاءپور به سال 1329 در سالن تئاتر فردوسی برگزار شد. از دیگر فعالیت‌های نمایشگاهی او می‌توان به شرکت در پنج دوره از بی‌ینال تهران اشاره کرد (1337 – 1345).

جلیل ضیاپور علاوه بر تأکید بر مدرن شدن هنر ایران، همچنین در مورد شناسایی فرهنگ و هنر عامه ایرانی کوشش کرد و کتاب‌های تحقیقی درباره‌ی پوشاک، زیورآلات و نقوش تزئینی ایرانیان منتشر نمود. ضیاءپور در سال 1378 چشم از جهان فروبست.