1. جوانی ایستاده با یک جام و یک بطری (1003)
رضا عباسی

609/6 هزار دلار
حراج نقاشی‌های استثنایی از مجموعه شخصی شاهزاده و پرنسس صدرالدین آقاخان
کریستیز، لندن، 6 آبان 1404

رضا عباسی (1014-942 خ.) از بنیان‌گذاران مکتب اصفهان و ادامه‌دهنده‌ی سنت واقع‌گرایی کمال‌الدین بهزاد است. سه دوره تحول در هنر رضا عباسی مشخص‌شده که نگاره «جوانی ایستاده با یک جام و یک بطری» مربوط به دوره سوم و زمانی است که پس از  چند سال جدایی از دربار، عباسی، به کارگاه سلطنتی اصفهان بازگشته بود.

امضاء هنرمند در پای اثر تاریخ 22 آذر 1003 را نشان می‌دهد که هم‌زمان با حضور هیئتی هلندی در دربار است؛ این موضوع زمینه‌ساز چاپ تصویر این اثر در کتاب «ایران یا وضعیت سرزمین ایران» (Persia seu Regni Persici Status) در هلند در سال 1633 شد؛ در این مجلد چاپ‌های چوبی از مردم و صحنه‌های ایران منتشر شده است.

این نگاره در کنار 7 نسخه‌ی ایرانی دیگر در 6 آبان 1404 در حراج نقاشی‌های استثنایی از مجموعه شخصی شاهزاده و پرنسس صدرالدین آقاخان در کریستیز لندن به فروش رفت.

2. جوانی ایستاده با شعری در دست (1008-989)
محمد قاسم و علی المشهدی

592/7 هزار دلار
حراج نقاشی‌های استثنایی از مجموعه شخصی شاهزاده و پرنسس صدرالدین آقاخان
کریستیز، لندن، 6 آبان 1404

نگاره «جوانی ایستاده با شعری در دست» از محمد قاسم، نگارگر ایرانی زاده‌ی 938 خ. است. محمد قاسم که احتمالاً اهل تبریز بود، با پشت سر گذاشتن بیش از نیم قرن فعالیت هنری در 1009 خ. از دنیا رفت. او یکی از نمایندگان برجسته‌ی مکتب اصفهان به شمار می‌رود. آثارش شباهت سبکی زیادی با رضا عباسی دارد و مانند وی دنبال‌کننده اسلوب محمدی هروی بوده است. نقاشی‌های محمد قاسم بیشتر حول موضوع‌های بزمی است و به تجسم مرد یا زنی ایستاده می‌پردازد. وی همچنین یکی از نگارگران شاهنامه وینزر محفوظ در کتابخانه وینزر لندن است.

بر مبنای پژوهش‌های اخیری که آدا آداموآ (Ada Adamova) و سورن ملیکیان شیروانی (Souren Melikian-Chirvani) بر روی زندگی و کارِ محمد قاسم و همچنین این نگاره انجام داده‌اند، این اثر خودنگاره‌ای تمثیلی از هنرمند و ابیات در دستِ جوان سروده شخص محمد قاسم قلمداد می‌گردند.

نسخه خطی همراه اثر به قلم علی المشهدی در کنار این تصویرسازی در «حراج نقاشی‌های استثنایی از مجموعه شخصی شاهزاده و پرنسس صدرالدین آقاخان» عرضه و به قیمت 592/7 هزار دلار به فروش رفتند.

3. جوانی با لباس اروپایی در حال حمل ظرف سرامیکی (1052)
معین مصور

338/7 هزار دلار
حراج نقاشی‌های استثنایی از مجموعه‌ی شخصی شاهزاده و پرنسس صدرالدین آقاخان
کریستیز، لندن، 6 آبان 1404

معین مصور نگارگر و رسام ایرانی به سال 995 خ. متولد شد و در 1076 خ. چشم از جهان فرو بست. در اصفهان کار و زندگی کرد. پیرو سنت واقع‌گرایی کمال‌الدین بهزاد و از شاگردان رضا عباسی بود و در عرصه‌های گوناگونی چون طراحی، مصورسازی، قلمدان‌نگاری و دیوارنگاری فعالیت کرد.

وی از جمله نخستین هنرمندان ایرانی به شمار می‌رود که تاریخ خلق و مشخصات آثارش را به‌طور دقیق ثبت کرده است. معین مصور در بازنمایی تبحر داشت و مجالس رزمی و بزمی و تک‌چهره و فیگورهای جانوری را تصویر می‌کرد.

نگاره «جوانی با لباس اروپایی در حال حمل ظرف سرامیکی» در «حراج نقاشی‌های استثنایی از مجموعه شخصی شاهزاده و پرنسس صدرالدین آقاخان» تصویر یک جوان فرنگی (احتمالاً پرتغالی) را نشان می‌دهد که شمایل آن پیش‌تر در پرتره‌ی معین مصور از رضا عباسی دیده شده است؛ به عبارت دقیق‌تر، در پرتره معین از رضا عباسی، استاد در حال تصویرکردن یک جوان ترسیم‌شده، که همین نقاشیِ درونِ نقاشی بعدها توسط معین به شکل اثری مستقل درآمده است. این نگاره متعلق به ماه مهر 1052 خورشیدی بوده و تاریخچه فروش آن به سال 1981 در کریستیز لندن بازمی‌گردد.

4. پرتره دختر نشسته (قرن 11ه. ق)
رضا عباسی

264 هزار دلار
حراج هنر مدرن، کلاسیک و سنتی ایران
بیست‌ودومین دوره از حراج تهران، 26 بهمن 1403

حراج تهران در بیست‌ودومین دوره در بهمن 1403 علاوه بر عرضه هنرهای کلاسیک و مدرن، برای نخستین‌بار به ارائه هنرهای سنتی ایرانی، نظیر نگارگری پرداخت.  ۹۹ اثر برای فروش ارائه شد که 45درصد در دسته هنرهای سنتی، 43درصد در دسته هنر مدرن و 12درصد نیز در دسته هنر کلاسیک قرار می‌گرفت.

اثر «پرتره دختر نشسته» از رضا عباسی با کسب قیمت نهایی 22/4 میلیارد تومان به‌عنوان گرانترین اثر این مزایده معرفی شد. قیمت تومانی اثر عباسی با قیمت تومانی گرانترین اثر فروخته‌شده در حراج تهران یعنی اثری از سهراب سپهری، برابری می‌کند، اگرچه قیمت دلاری این آثار با یکدیگر متفاوت هستند. پس از تبدیل قیمت تومانی به دلاری، قیمت اثر بدون عنوان (از مجموعه درختان، 1348)، سهراب سپهری که در نوزدهمین دوره از حراج تهران به قیمت 22/4 میلیارد تومان فروخته شد، 449 هزار دلار (1 دلار: 50 هزار تومان در بهمن 1402)، و قیمت اثر رضا عباسی 264 هزار دلار محاسبه می‌گردد.

5. بدون عنوان (جغد، 1366)
بهمن محصص

203/2 هزار دلار
حراج مدرن و معاصر خاورمیانه
ساتبیز، لندن، 11 اردیبهشت 1404

بهمن محصص در سال 1309 در رشت به دنیا آمد. از کودکی به نقاشی‌کردن پرداخت. سپس همراه با خانواده خود به تهران رفت و در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران تحصیل کرد. خیلی زود وارد حلقه اِلیت و آوانگارد هنری تهران شد و در عین حال به ویراستاری مجلات فرهنگی و هنری پرداخت. در همین دوران بود که نگاه هنری محصص پرورش یافت و آن را در زمینه‌ی خلق هنرهای مختلف به‌کار گرفت.

محصص، در 23سالگی به ایتالیا رفت تا در آکادمی هنری زیبای رم درجات هنری بالاتر را طی کند. تجربه زندگی در ایتالیا دریچه‌ی تازه‌ای برای تأثیرپذیری باز کرد. وی تا پایان عمر در رم کار و زندگی کرد. در دوران زیست در رم بود که محصص تابلوی جغد را خلق نمود؛ بااین‌حال این طبیعت دریای خزر بود که بر خلق آثارش از محیط پیرامون و مجموعه‌ی حیوانات او تأثیر گذاشت. موتیف پرنده در آثار بهمن محصص، تجلی از دقت نظر و تخیلِ اوست. زیست انزواطلبانه‌ی جغد، بازتابی از گوشه‌گیری خودخواسته‌ی محصص در سال‌های اقامتش در ایتالیاست.

6. جوانی با سه‌ جام (1008)
رضا عباسی

203/2 هزار دلار
حراج نقاشی‌های استثنایی از مجموعه شخصی شاهزاده و پرنسس صدرالدین آقاخان
کریستیز، لندن، 6 آبان 1404

7. اندام (1350)
حسین زنده‌رودی

178/8 هزار دلار
حراج هنر مدرن و معاصر ایران
بیست‌وسومین دوره از حراج تهران، 1 خرداد 1404

حسین زنده‌رودی از بانیان جریان سقاخانه، تابلو «اندام» را در سال 1350 خلق کرد. این اثر در همان دهه وارد مجموعه‌ی ژان کامپا (Jean Campa) مجسمه‌ساز و هنرمند معاصر فرانسوی شد، سپس در سال 1398 در حراج کریستیز دبی به قیمت 62/5 هزار دلار به فروش رفت. در سال‌های 1402 و 1404 حراج تهران اثر فوق را به‌ترتیب به قیمت‌های 224 و 178/8 هزار دلار فروخت.

«اندام»، که قرار است در کاتالوگ تشریحی (eCatalogue Raisonn) هنرمند نیز گنجانده شود، از جمله آثاریست که پس از مهاجرت دائمی هنرمند به پاریس در دهه 1350 و آشنایی او با جنبش‌های در جریان اروپا پدید آمد. در این آثار حروف بدون آنکه معنایی را منتقل کنند، صرفاً به‌عنوان عناصر فرمی و زیبا‌شناسانه کاربرد می‌یابند و از این جهات با جنبش لتریسم قرابت پیدا می‌کنند.

8. اسممو بگو (1392)
علی بنی‌صدر

171/5 هزار دلار
حراج روز هنر مدرن و معاصر، بخش بعدازظهر
فیلیپس، نیویورک، 24 اردیبهشت 1404

علی بنی‌صدر هنرمند معاصر ایرانی-آمریکایی، در نیویورک کار و زندگی می‌کند. آثارش متأثر از تاریخ هنر و خاطرات دوران کودکی هنرمند در ایران، بویژه جنگ ایران و عراق است.

بنی‌صدر دچار سندروم سینستزیا است- یعنی یک حس را از طریق حسی دیگر دریافت می‌کند- بر این مبنا، در آثار هنرمند، صداها و لرزش‌هایی که به‌هنگام جنگ تجربه‌شده به تصاویر ترجمه می‌شوند؛ تصاویری که در خلق آن‌ها از مینیاتور ایرانی، نقاشی کلاسیک اروپایی و اکسپرسیونیسم انتزاعی الهام می‌گیرد.

«اسممو بگو» از اسفند 1392 تا 30 فروردین 1393 در نمایشگاه انفرادی بنی‌صدر با نام «مادربورد» در «گالری سپرونه وِست واتِر» (Sperone Westwater Gallery) نیویورک به نمایش درآمد و سپس در حراج فیلیپس در سال 1404 برای فروش عرضه شد.

9. شکار زمستان زرفام (1398)
رضا درخشانی

154 هزار دلار
حراج هنر معاصر ایران
بیست‌وچهارمین دوره از حراج تهران، 11 مهر 1404

در بیست‌وچهارمین دوره از حراج تهران، اثر «شکار زمستان زرفام» متعلق به 1398 به قیمت 154 هزار دلار فروخته شد و گرانترین اثر این مزایده لقب گرفت. این نقاشی روی بوم که با رنگ روغن و خمیر طلا اجرا شده، کوشش هنرمند در تلفیق هنر سنتی ایرانی و هنر معاصر غرب را نشان می‌دهد.

در آثار درخشانی، همواره، مرز میان آبستره و فیگوراسیون محو می‌گردد و ایجاد بافت و برجسته‌سازی نیز از اِلِمان‌های مهم در کارهای هنرمند به‌شمار می‌رود.

10. بدون عنوان (1327)
منوچهر یکتایی

152/2 هزار دلار
حراج روز معاصر
ساتبیز، نیویورک، 26 اردیبهشت 1404

منوچهر یکتایی در طول فعالیت حرفه‌ای خود طیف گسترده‌ای از سبک‌ها را آزمود: انتزاع سوررئالیستی، طبیعت بی‌جان، پرتره‌های ایمپاستو، مطالعات رنگی مینیمالیستی. با این همه، همواره به رنگ، حرکت و ساخت فضا وفادار ماند.

اثر «بدون عنوان» یکتایی در دورانی خلق‌شده که هنرمند گرایشاتی سورئالیستی-انتزاعی داشت و مقارن با سالی است که نخستین نمایش فردی هنرمند در گالری وودستاک نیویورک ترتیب یافت. اثر فوق چند ماه پس از فروش در ساتبیز در کارنمایی مروری با نام «آغازها» در گالری کارما به نمایش درآمد.