كتمان
 امید مهدیزاده
۲۷ خرداد - ۱۳ تیر 1401

به باور هانا آرنت: فهمیدن، فعالیتی پایان ناپذیر است که طی آن، در عین تنوع و تغییر مدام، با واقعیت کنار می آییم. فهمیدن، زنده بودن به شكلی ویژۀ آدمی است. اما ما دچار شدیم. پس محتاج اندیشیدنیم تا زندگی را در عین شرآمیزی و ناسازی، معنا ببخشیم و نگذاریم فاصله میان مرگ و زندگی به هم آید. فهم ناپذیری شر، یعنی ذهن و ضمیر انسان را دچار نقص و ضعفی نا ذدودنی و ذاتی دیدن و در پی آن، آدمی را در پیشگیری از وقوع دوباره رویداد بشر، دست بسته و بیچاره دانستن. باور به فهم ناپذیری شر، تهدیدی برای هستی است و این جهان را برای انسان استخوان، گوشت و پوست دار نازیستی می نماید.  شر فهمیدنی است و از این رو پیشگیری از آن ممکن است. شرنیرویی آبر انسانی، اهریمنی، اسطوره ای و ماورای طبیعی نیست. شر فهمیدنی است، پس می توان مانع وقوع دوباره آن شد و چون پیشگیری از آن ممکن است، آدمی مسئول کرده و وضع خویش است.

پس چگونه است که آدمی همچنان كتمان می کند؟
امید مهدیزاده آثارش را با طیف وسیعی از رسانه های هنری همچون عكاسی مجسمه سازی و اینستالیشن خلق می کند، او با رویکردی اجتماعی عمدتآبه كندوكاو در فضای عمومی و رخدادهای اجتماعی می پردازد و شهر همواره به مثابه بستری برای نمایش ایده ها و موضوع آثارش بوده است. در مجموعه «خون شویی» كه كتابی از آن در نمایشگاه رونمایی شده است، هنرمند به واسطه كلمات در زیر عکس هایی از مکان های عمومی اما خالی از حضور انسان و نمودهای عینی خشونت كه رد پای امری واقعی درونشان نهفته است، به مخاطبان كدهایی برای کشف و بازسازی روایت ها در ذهنشان می دهد. مجموعة «كتمان» از چندين بخش تشکیل شده است: عکس هایی از درختان و كوهها، مجموعة «بورژ» که تصاویری از مصالح ساختمانی را نمایش می دهد، سه مجسمه و اینستالیشنی که از دو قطعه تشكيل شده و گفتمانی میان این قطعات شكل داده است و عکس های مستند هوایی. امید مهدیزاده در این مجموعه به واسطه مخدوش و تخریب کردن تصاویر، اشیا و مفاهیم به تاریخی که انسان بر مكان زیستش تحمیل می کند، پرداخته است. در مجموعه عکس های هوایی، هنرمند با از بین بردن بخش هایی از عکس های مستند به بازتولید سانسور می پردازد و مخاطبان را با غیبی روبرو می كند كه از حضورش مطلع اند. در آثار مهدیزاده متریال همیشه نقشی کلیدی دارد، چاپ عکس بر روی آلومینیوم باعث درگیری بیشتر هنرمند در فرایند تولید آثار می شود. او با خراش دادن و كاستن از سطح اولیه ماده در روند انعکاس نور اختلال هایی ایجاد کرده است، اختلال هایی که بعد از چاپ تصاویر بر روی این ورقه ها مخاطب را در مواجهه و دیدن آثار دچار چالش می کند. در مجسمه ها بیننده با مقاومتی در برابر فرسایشی ناگزیر، رو به زوال و مرگ همانند شهرها رویارو می شود. مهدیزاده در آثارش بیشتر به سمت تخریب کردن حرکت می کند، او با شیوه های متفاوت مخدوش سازی و پنهان کاری، دیدن را دچار دگرگونی می کند.