نیوشا توکلیان، خبرنگار و عکاس در شهر تهران متولد شد. او علاوه بر عکاسی خبری با دوربین خود به ثبت تصاویری نیمهاستنادی از زندگی طبقهی متوسط شهری میپردازد. توکلیان عکاسی را بهصورت خودآموز از سن شانزده سالگی آغاز کرد و به همکاری با نشریهی زن پرداخت. بعدها دایرهی همکاری خود با نشریات را در داخل و خارج از کشور گسترش داد. از دههی 1380 آثار او به محافل بینالمللی راه یافت و در نشریات معتبری همچون نیویورک تایمز، تایم، نشنال ژئوگرافی، اشترن و فیگارو چاپ شده. توکلیان در سال 1385 جایزهی «استیل فوتوگرافی» را برای پروژهی «تمام جادهها» از آن خود کرد. یک سال پس از آن نیز جزو نفرات فینالیست جایزهی «اینگه مورات» آژانس عکس مگنوم قرار گرفت. در کارنامهی این هنرمند جوایز مهم دیگری همچون جایزهی «پرنس کلاوس» (سال ۱۳۹۴) و جایزهی «عکس برتر» (سال ۱۳۹۵) و جایزهی بینالمللی «تالار مشاهیر» عکاسی (سال ۱۳۹۶) به چشم میخورد. گالری توماس اربن نیویورک و آرت دوبی نیز در اواخر دههی 1380 عکسهای توکلیان را نمایش دادند. توکلیان از سال 1397 به این سو به عنوان یکی از عکاسان اصلی مگنوم با این آژانس عکاسی همکاری داشته است.
برخی از عکسهای توکلیان پل پیوندی میان دو عرصهی هنر عکاسی است که در نگاه اول متضاد تلقی میشوند. عکسهای او از یکسو نگاهی استنادی به گوشه و کنار زندگی شخصی طبقهی متوسط شهری دارد و قرار است تصویری وفادارنه و عینی به واقعیات موضوعش داشته باشد، وجهی که از پشتوانهی مطبوعاتی توکلیان نشئت میگیرد. از سوی دیگر او با مداخلات زیباییشناختی که بهواسطهی چیدمان عناصر، میزانسن، ژست، نورپردازی و اصلاح رنگ تصاویر این پستوها، به عکاسی صحنهپردازانه نزدیک میشود. در هر صورت خود مختصات این مداخلات زیباییشناسانه و نفسِ تمایل به زیباییشناختی کردن، با سلایق طبقاتی موضوعات آن همخوانی و انطباق دارد، از این رو وجه استنادی این عکسها را تضعیف نمینماید، که چه بسا آن را تقویت میکند.
عکسهای او در دیگر دورههای عکاسیاش همچون مجوعمی «من حوا هستم» یا «گوش کن»، وجه اجتماعیتری می یابند و با مسائل و دغدغههای او در حوزهی زنان (هویت، حجاب، حقوق و ...) درمیآمیزند. زنان در مجموعههای دیگر این هنرمند، همچون «مادران شهدا» و «زنان در محور شرارت» حضور کلیدی و پررنگی دارند. او همچنین در زمینهی ویدئوآرت نیز دست به تجربهی خلاقه زده است. از آن جمله میتوان به «ایمتریال» و «جهت حفظ آرامش» اشاره کرد.