آیینه و عکس، پیونددهنده زمان حال و گذشته در آثار سمیرا علیخانزاده است. تکنیک چاپ دیجیتال بر روی تخته همراه با کاربست رنگهای درخشانی چون زرد، آبی، قهوهای و اخرایی در کلاژ با قطعات آیینه به شیوه خاص و شخصی نقاشیهای علیخانزده بدل شدهاند.
در اثر پیشرو، عکسهای قدیمی از زنان جوان در قابهای چهارتایی کنار هم مینشینند و در این همنشینی دلپذیر، اثر را به نُه بخش اصلی تقسیم میکند. در این اثر تصاویر عصر تجدد ایرانی به سهگونه بازنمایی میشوند: نخست در عکس پرترههای زنان در حالت پوزیتیو که به واسطه خاکستریهای رنگی، کهنه، قدیمی و نوستالژیک مینماید و چیزی آشنا را یادآور میشود که هرچند مربوط به گذشته است اما خیلی غریب نیست. دوم تصاویر نگاتیو رنگی شده از زنان همان عصر که در آن، چشمان سوژههای عکاسی با یک آیینه مستطیل افقی پوشانده شده است. عدم نمایش چشمان، به عنوان مهمترین عنصر هویت بخشِ چهره و استفاده از آیینه باعث میشود بیینده چشمان خود را در تصویر دیده و اثر در همراهی با مخاطب شکل گرفته و معنا پیدا میکند.
در پروسه مواجهه مخاطب با اثر و به واسطه این نمایش سهگانه، امر آشنا به ناآشنا بدل میشود و چهره مخاطب در مرزی از ناآشنایی بازنمایی میشود که با دیدن عکس چهره زنان ایرانی جوان که نوید آیندهای نو و مترقی را میدادند، قرابت معنایی مییابد و مخاطب را در این آشناییزدایی به حرکتی رو به عقب سوق میدهد. گذشته با حال پیوند مییابد و بیننده در همنشینی تصویرِ از دسترفته، با حقیقت عدم ماندگاری و جاودانگی خود مواجه میشود. در رویارویی مخاطب با شخصیتهای ناآشنای بازنمایی شده در اثر، گویی نوعی دعوت به درون صورت میگیرد. اثر دریچهای میشود برای سفر و واکاوی رویای باقیمانده در حافظه که گاه محو و نامفهوم مینماید.
تمامی ۳۲ عکس بهکار رفته در این اثر، به زنان جوانی در برهه تاریخی عصر تجدد ایرانی تعلق دارد؛ زمانی که انگارههای جنسیتی راهی برای بروز مییابند و با کنار رفتن روبندههای عصر قاجاری، هویت زنانه عرصهای برای ابراز وجود مییابد. بدین طریق میتوان از زاویهای فمینیستی نیز به این اثر نگاه کرد و بحران جنسیت را در هویتهای از دسترفته دوران گذشته بازتولید نمود. در عین حال به واسطه آنکه این تصاویر در آتلیه عکاسی شدهاند دارای ایستایی قابل توجهی هستند که هرگونه مستندنگاری را نفی میکند. در بستر ایجاد شده از چنین مواجههای، مخاطب با مفهوم نسبی بودن واقعیت همسو میشود؛ امری که به واسطه رفتار متفاوت هنرمند با مدیای عکس و بهرهبرداری از امکانات مدیا در دوران معاصر امکان بروز مییابد.