هفدهمین دوره‌ی حراج تهران از آثار هنر مدرن و معاصر ایران، جمعه سی‌ام تیرماه 1402 در هتل پارسیان آزادی برگزار شد. در این حراج 110 اثر از 100 هنرمند ارائه شد که مجموع فروشی حدود 214 میلیارد تومان معادل با 4.3 میلیون دلار به‌دست آورد، که در مقایسه با دوره‌ی قبل، با فروش 2.4 میلیون دلار، رشدی برابر 77.8 درصد داشت. میانگین قیمت هر اثر فروخته شده در این حراج حدود 2.14 میلیارد تومان بود و از میان 110 اثر ارائه شده، 100 اثر فروش رفت. برای خواندن ادامه‌ی مطلب، همچنین می‌توانید فایل پی دی اف گزارش هفدهمین حراج تهران را دانلود کنید.

آمار فروش این دوره از حراج بدین ترتیب بود: مجموع فروش: حدود 214 میلیارد تومان به عبارت دقیق تر برابر با 213،710،000،000 تومان و معادل با  4.3 میلیون دلار و به طور دقیق برابر با  4،339،289 دلار. میانگین قیمت آثار فروخته شده، حدود 2.14 میلیارد تومان برابر با 2،137،100،000 تومان و معادل با حدود 43 هزار دلار و دقیقا برابر با 43،392 هزار دلار بود. همچنین میانگین برآورد قیمت آثار فروخته‌شده، حدود  2.1 میلیارد تومان برابر با 2،063،200،000 تومان بود که این رقم برابر با حدود 42 هزار دلار و دقیقا برابر با 41،892.4 دلار بوده است. در مورد وضعیت فروش آثار نیز باید گفت ۱۱۰ اثر از ۱۰۰ هنرمند ارایه شده بود که ۱۰۰ اثر آن به فروش رسید. 

گرانترین اثر: ۲۱ میلیارد و سیصد میلیون تومان

در عصر جمعه سی‌ام تیرماه 1402 اثر «بدون عنوان» سهراب سپهری از مجموعه‌ی مناظر نیمه‌انتزاعی وی با قیمت 21.3 میلیارد تومان معادل با 432.5 هزار دلار چکش خورد و حضار داخل سالن را به تشویق وا داشت. یکی از جذابیت‌های این نقاشی، در کنار آنکه نقاش آن شاعر محبوب و شناخته‌شده‌ی ایرانی، سهراب سپهری است، پیشینه‌ی مالکیت اثر بود: این تابلو به نقل از کاتالوگ حراج تهران، پیش‌تر در مجموعه‌ی نویسنده و فیلم‌ساز مطرح ایرانی، ابراهیم گلستان، قرار داشت.

این اثر سهراب، گران‌ترین اثر هفدهمین حراج تهران و گران‌ترین اثر تمامی حراج‌های برگزارشده‌ی تهران بر اساس ریال است. اما می‌بایست اشاره داشت که رکورد گرانترین اثر فروخته‌شده از سهراب در حراج‌ها را از لحاظ قیمت دلاری نشکسته است. به‌عبارت دقیق‌تر، رکورددار گران‌ترین اثر سپهری از نظر دلاری نقاشی «بدون عنوان» از مجموعه‌ی درختان اوست که در 7 خرداد 1395، با قیمت 3 میلیارد تومان معادل با 863.5 هزار دلار چکش خورد. این اثر، همچنین، عنوان گران‌ترین اثر در میان 1664 اثر فروخته‌شده در تمامی دوره‌های حراج تهران را از لحاظ قیمت دلاری به خود اختصاص می‌دهد.

تفاوتِ نتیجه‌ی رتبه‌بندی گران‌ترین آثار بر اساس ریال و دلار، به دلیل تغییر نرخ ارز در طی سالیان است. اگر مبلغ فروش اثر یک هنرمند را فقط بر اساس ریال محاسبه کنیم، عملاً از ارزش دلاری آن در زمان فروش غافل شده‌ایم.

یافته‌های کلیدی

 عملکرد 

رکودداران 

رکورد بیشترین نرخ رشد برابر با ۵۰۰ درصد و متعلق به اثری از هادی جمالی بود. بازه‌ی برآورد این اثر 300-400 میلیون تومان بود اما در نهایت به قیمت 2.1 میلیارد تومان چکش خورد.

همچنین رکورد بیشترین حضور در حراج تهران متعلق به پرویز کلانتری با ۱۵ مرتبه حضور بود.

پنج اثر گران‌قیمت حراج هفدهم

۵ اثر گران‌قیمت هفدهمین دوره حراج تهران، به ترتیب متعلق به سهراب سپهری، کوروش شیشه‌گران، سهراب سپهری، حسین زنده‌رودی و منیر فرمانفرماییان است. معادل دلاری، نرخ رشد و تصویر این آثار در ادامه آمده است.

 مقایسه با دوره‌های پیشین

 مقایسه درصد رشد هر دوره از حراج تهران نسبت به دوره‌ی قبل از آن (دلار)

نمودار زیر نشان می دهد مجموع فروش هر دوره از حراج تهران نسبت به دوره ی قبل از خود چند درصد رشد داشته است. درصد رشد در بعضی دوره ها مثبت و در بعضی دوره ها منفی است. برای مثال، فروش آثار در دوره ی شانزدهم نسبت به دوره ی پانزدهم ۲۶,۶ درصد کمتر بوده، اما دوره ی هفدهم در مقایسه با دوره ی شانزدهم ۷۷,۸ درصد رشد مثبت داشته است.

مقایسه مجموع فروش این دوره با دوره های قبل به دلار

15 هنرمند پرفروش در 17 دوره از حراج تهران: مقایسه دلاری و تومانی

در جدول‌های زیر 15 اثر گران‌قیمت در حراج‌های تهران به ترتیب قیمت دلاری و تومانی قرار گرفته‌اند. نکته‌ی جالب توجه آن است که اگر 15 اثر گران‌قیمت در 17 دوره‌ی حراج تهران را به صورت دلاری و تومانی در دو جدول مجزا مرتب کنیم، به ترتیبی واحد نمی‌رسیم. با دقت در خانه‌های رنگی مشترک در بین دو جدول، می‌توانیم جایگاه هر اثر در رتبه بندی دلاری و تومانی را با یکدیگر مقایسه کنیم.